Kunst in mijn leven
Ik hou van kunst. Met name literatuur, muziek, schilderkunst en beeldende kunst heeft mijn warme belangstelling. Maar hoe is dat zo gekomen? Ik lees al mijn hele leven graag, dus de stap naar de literatuur (ook in het Engels) was niet heel groot. En wie is er in de pubertijd nou niet met muziek bezig geweest? Sinds mijn studietijd is daar ook de interesse voor schilderkunst bijgekomen. De pogingen op de middelbare school om me te interesseren in kunst weigerden te beklijven, waarschijnlijk omdat het moest. De echte interesse kwam pas later, ook geholpen door een vriendenkring die dezelfde interesses deelde.
De doorbraak
De belangstelling voor schilderkunst kreeg definitief voet aan de grond tijdens mijn promotietijd, toen ik onderzoek deed in Frankrijk, in het kleine plaatsje Orsay vlak bij Parijs. Het instituut waar ik mijn onderzoek deed had een wat merkwaardige afspraak met de energieleverancier: in tijden van grote energiebehoefte werd de afname in het laboratorium sterk beperkt. In de koude delen van het jaar was het elke ochtend weer spannend om te zien of er stroom beschikbaar zou komen om te experimenteren. Dat was soms dagenlang niet het geval. Gevolg: ik had veel tijd omhanden en besloot dat door te brengen in de musea in Parijs.
Het bekendste museum daar is uiteraard het Louvre, waar naast een heleboel schilderijen uit de 17e en 18e eeuw ook beelden uit de klassieke oudheid te vinden zijn. Artefacten uit de Babylonische en Egyptische tijd en nog veel meer. Uiteraard kun je ook naar het gebouw kijken, het oude paleis van de Franse koningen, of naar de moderne glazen piramide. Kortom, je bent er wel even zoet.
Gegrepen
Ik werd echter gegrepen door de schilderijen van impressionisten, te zien in het Musée d’Orsay. Het idee dat je iets kunt zien en jouw indruk, je impressie daarvan, kunt afbeelden zonder je te verliezen in eindeloze details. Interesse in die schilders (Monet, Renoir, Manet, Degas, Cézanne) gaf aanleiding tot verdere verkenning van dit werk, ook als ik niet in Parijs rondliep.
In die tijd verhuisde ik naar de Dorpsstraat in Nijmegen, in de pastorie naast het pittoreske witte kerkje daar. Hier bewoonde ik twee grote kamers op de tweede verdieping, die ik huurde van de eigenaar. Een kunstenaar die zijn atelier had in dat kerkje. De man had een behoorlijk groot oeuvre aan tekeningen, schetsen en schilderingen waar ik een keer uitgebreid in heb gegrasduind. Een van die tekeningen hangt nog steeds bij mij thuis en siert de cover van mijn proefschrift.
Het zaadje ontkiemt
Kortom, het zaadje dat was geplant begon te groeien en de kop op te steken. In het begin was ik vooral aan het ontdekken wat ik wel en niet weet te waarderen. Ik bleek vooral gecharmeerd van overzichtstentoonstellingen. Het verzamelde werk van een kunstenaar om het verhaal van die kunstenaar te ondergaan. Werken uit een bepaalde stroming om ontstaan en opbloeien ervan te kunnen aanschouwen. Twee kunstenaars met vergelijkbare thematiek maar (totaal) verschillende uitwerking naast elkaar tentoongesteld. Het verhaal van het geheel is dan interessant. En met een beetje geluk, verrassen individuele werken me mogelijk ook nog.
Blijven openstellen
Inmiddels heb ik het nodige gezien en ervaren. Ik blijf mezelf openstellen voor nieuwe ervaringen, maar ik merk tegelijkertijd dat mijn verhouding tot kunstuitingen gemengd is. Ik kan bijzonder geraakt worden maar net zo vaak doet het me helemaal niets. Waarom is dat? Ik kan daar niet helemaal mijn vinger op leggen, maar het heeft te maken met de manier waarop een kunstwerk in staat is me op een andere manier naar de werkelijkheid te laten kijken. Ik wil verrast worden, een nieuwe kijk ervaren. Liefst wil ik het werk zelf laten spreken, ik hou er niet zo van de intenties van de kunstenaar te moeten lezen om het werk te kunnen duiden. Als het werk me niet kan inspireren dan gaat die uitleg daar niets aan toevoegen.
Ik heb wel gemerkt dat ik dicht bij een kunstwerk moet zijn om te weten of ik er wel of niet door kan worden gegrepen. De afbeelding ervan in een boek is niet voldoende; een kunstwerk dat in twee dimensies niet inspireert kan live wel degelijk impact maken. Omgekeerd komt me ook vaak voor; werken van bekende kunstenaars kunnen me spontaan niet interesseren. Waar dat aan ligt?
Anders kijken naar zaken
Voor mij is kunst een mogelijkheid om ervaringen op te doen, anders te kunnen (leren) kijken. De opdracht om het hoofd leeg te maken en het hart open te stellen. Om indrukken toe te laten. Beeldende kunst biedt een extra dimensie; in veel beeldentuinen kun je de 3D-ervaring optimaal ondergaan en vaak kun je ook wel werken aanraken. (Noot: doe dat in een museum niet bij een schilderij; dat wordt niet gewaardeerd). Of er zelfs in rondlopen, zoals in het Jardin d’émail in de beeldentuin van het Kröller Muller museum, of in het zwembad van Leandro Erlich in het museum Voorlinden.
Anders kijken naar zaken heeft me ook geholpen bij het kijken naar dingen om me heen, waaronder ook mijn werk in projecten. Soms helpt het om een probleem net even iets anders te bekijken om tot een oplossing te komen die ook beklijft.
Ronald Kappert
Zelfstandig opererend, kalm onder druk, met ruim 20 jaar projectervaring, in het bijzonder met projecten die organisatiebreed impact hebben. Opdrachten van kleine tot multinationale organisaties, met teams op één locatie tot wereldwijd verspreid. Ronald werkt graag vanuit een regiefunctie waarbij hij mensen aanspreekt op hun rol en hij hen in staat stelt hun bijdrage aan het projectsucces te realiseren.