Het einde der consultants is in zicht

Consultants, fakirs en charlatans

De oorzaak van deze ontwikkeling heeft te maken met de zowel de toegenomen kunstmatige als sociale intelligentie. Beide zullen een groot deel van de nu werkzame adviseurs overbodig maken. Hoeveel weet ik niet, want de toekomst voorspellen blijft een hachelijke zaak. Ik hoop dat het een aanzienlijk deel zal zijn. Want hoewel ik zelf ook adviseur ben, ben ik ontevreden over het functioneren van mijn vakgroep. Er zijn natuurlijk wel enkele uitzonderingen, maar daar blijft het bij.  Vaak zie ik dikke rapporten, claims die niet zijn waar te maken, megalomane veranderingstrajecten, soms ronduit leugens over de opgebouwde ervaring, verder nooit bewezen managementtheorieën en goeroes die je in slechts een dag de afgrond in duwen. Fakirs en charlatans zoals ik iemand eens hoorde zeggen.

Bevrijd ons van de adviseurs

Er zijn twee ontwikkelingen die ons mogelijk gaan bevrijden van het fenomeen ‘adviseur’. De eerste is kunstmatige intelligentie, waarvan ik verwacht dat die zowel de juridische als de fiscale adviseur voor een belangrijk deel zal vervangen. Wanneer je door middel van een simpele vraag aan de computer, voor een habbekrats van het standaard consultancytarief, een antwoord kunt krijgen, dan is de overstap snel gemaakt. Veel wat met wetten en regels te maken heeft, kan op een dergelijke manier geregeld worden. Maar niet alleen in deze beroepsgroepen. Wat dacht je van de huisarts? Liever vertel ik mijn symptomen aan een geduldige, met de gegevens van velen miljoenen patiënten gevulde, kunstmatige intelligentie, dan aan iemand die noodgedwongen mij binnen tien minuten weer naar buiten stuurt met een recept dat sowieso nooit getest is voor de kwaal waarmee ik binnen kwam.

Gebruik de aanwezige kennis

Een andere nog veel revolutionairdere ontwikkeling is die van de ontsluiting van de sociale intelligentie in onze organisaties. Het merendeel van de managers regeert nog steeds met kennis en inzichten uit de zeventiger jaren van de vorige eeuw. Denkbeelden die in de huidige complexe wereld niet meer afdoende zijn. Is het een wonder dat er een markt voor adviseurs ontstaan is? Echter, doordat deze de manager bijstaat met inzichten uit diezelfde twintigste eeuw, zijn we van de regen in de drup gekomen. Zo hoorde ik laatst nog iemand spreken over soll en ist, hoe bedenk je het. Hopeloos verouderd! Wat velen zijn vergeten is dat de werknemer van de 21^ste eeuw veel beter is opgeleid dan vijftig jaar geleden. Wat steeds meer organisaties aan het ontdekken zijn, is dat alle kennis en wijsheid die je in een organisatie nodig hebt, reeds aanwezig is bij de medewerkers. Manager wordt wakker, je hebt geen (externe) adviseurs meer nodig. Ze werken al voor je, je hoeft alleen maar naar ze te luisteren. De toegenomen populariteit van de hackathon is daar een voorbeeld van. Enige tijd geleden faciliteerde ik bij een organisatie zo’n evenement en in twaalf uur tijd kwamen de medewerkers met een lijst maatregelen die bij elkaar zo’n 900.000 euro per jaar opleveren. Een maand later hadden we al de eerste bewijzen dat onze aannames juist waren. Dit is nog maar het begin! De hackathon is een van de werkvormen om sociale intelligentie aan te boren.

Stap over je ego heen

Ik ben er van overtuigd dat zowel kunstmatige als sociale intelligentie het gaat winnen van de individuele intelligentie van de adviseur. Wat nu wanneer je een adviseur bent en daar al je carrière-inspanning op hebt ingezet? Mijn advies is simpel: vergeet je eigen superieuriteit, specialiseer je in het ontsluiten van de sociale intelligentie die er al bij jouw klanten aanwezig is. Je moet dan wel bij jezelf onderzoeken of je daarvoor de juiste dienende houding bezit. Immers van de veelwetende adviseur naar de begeleider op de achtergrond is voor ons ego een grote stap. Maar, ik verzeker je dat als je daartoe in staat bent, je je ook geen zorgen hoeft te maken over je tarief.  

John Hermarij

• 

• John Hermarij is internationaal spreker, schrijver en trainer over leiders en hun teams. Hij stimuleert mensen om zich professioneel zodanig te ontwikkelen dat zij waarde toevoegen aan de teams waartoe zij behoren. Hij is principal consultant bij Dhirata een trainings/adviesbureau. John schrijft maandelijks een column voor het KWD Bulletin, daarnaast blogt hij regelmatig op www.johnhermarij.nl.