Systeemgerichte Contract Beheersing (SCB)

Het primaire doel van SCB is vast te stellen of de opdrachtnemer de zaken op orde heeft. De opdrachtnemer heeft hiermee een instrument voor het beheersen van de risico’s, het op niveau houden van het kwaliteitssysteem en interne processen en het voortdurend aantonen van de proceskwaliteit. De ervaring leert dat dit mechanisme bovendien de opdrachtgever scherp houdt op de risico’s van het project.

 

Vertrouwen

Als opdrachtgever heb je een opdrachtnemer geselecteerd waarbij je vertrouwen hebt in diens kwaliteitssysteem en processen. Zoals meestal echter is vertrouwen goed, maar controle beter. Je kunt en wilt echter niet de hele dag bij de opdrachtnemer rondlopen en je zowel inhoudelijk als procesmatig met de ontwikkelingen bemoeien. Dat is niet bevorderlijk voor de voortgang en de kans is groot dat je dan als opdrachtgever een deel van de verantwoordelijkheid van de opdrachtnemer op je neemt. En je mag toch aannemen dat de opdrachtnemer de specialist op zijn gebied is.

Relatie opdrachtgever/opdrachtnemer

Als voor een project externe partijen worden ingeschakeld om (een deel van) het projectresultaat te leveren, is de relatie opdrachtgever/opdrachtnemer in hoge mate bepalend voor het succes van het project. Als opdrachtgever ga je er van uit dat je een professionele leverancier/opdrachtnemer hebt geselecteerd, die zijn interne kwaliteitssysteem en voortbrengingsprocessen goed op orde heeft. Als dit kwaliteitssysteem en alle processen op orde zijn, is de kwaliteit van het te leveren product praktisch gegarandeerd. Misinterpretaties van eisen, fouten of onvolledigheid in de ontwikkeling, slechte performance, inferieure halffabricaten, slechte documentatie etc. worden dan tijdig gesignaleerd en gecorrigeerd.

Opdrachtnemer realiseert

Bij SCB is het uitgangspunten dat de opdrachtnemer verantwoordelijk is voor de realisatie van het werk, de werkwijze en het functioneren van zijn managementsysteem. De rol van de opdrachtgever beperkt zich voornamelijk tot het formuleren van het gewenste resultaat, beheersing van het contract en het risico gestuurd controleren of aan de prestatie-eisen wordt voldaan.

Opdrachtgever toetst

Het principe van SCB is dat je als opdrachtgever in kaart brengt wat de belangrijkste risico’s aan de kant van de opdrachtnemer zijn en vervolgens vaststelt of de opdrachtnemer zijn processen zodanig op orde heeft dat die risico’s worden beheerst.

In ieder geval wordt bij de start van het project in het algemeen een ‘systeemtoets’ georganiseerd. Dit heeft tot doel vast te stellen of het kwaliteitssysteem van de opdrachtnemer aan professionele standaarden voldoet en of er ook volgens dit systeem wordt gewerkt. Een dergelijke systeemtoets kan op meerdere momenten gedurende het project worden uitgevoerd, vaak gerelateerd aan de fase van het project.

Risico analyse

Periodiek, gemiddeld zo 1 keer per 4 maanden, voer je als opdrachtgever een risicoanalyse uit. Daarin stel je vast wat in de komende periode de meest risicovolle processen zijn en welke risico’s aan de kant van de opdrachtnemer kunnen optreden. Waar de processen en/of risico’s ‘in het rood’ scoren, plan en organiseer je toetsen. Met het doel vast te stellen dat de opdrachtnemer de betreffende processen professioneel heeft ingericht en voldoende maatregelen heeft getroffen om de risico’s te voorkomen of de mogelijke gevolgen te beheersen. Waar een gesignaleerd risico het best vastgesteld kan worden door te toetsen of een product aan de vereiste kwaliteitseisen voldoet, organiseer je een producttoets. Dat kan bijvoorbeeld de kwaliteit van de planning, een ontwerpdocument of een fysiek product betreffen.

Als een toets positief uitvalt kan de contractmanager (zie het eerste artikel over het IPM-model) besluiten de kans op optreden van het risico in de risicoanalyse te verlagen. Als er een ernstige feitelijke negatieve bevinding wordt gesignaleerd, kan dit resulteren in een zogenaamde ‘Tekortkoming’. Dit kan dan resulteren in het achterhouden van een betaling. De opdrachtgever heeft met dit instrument dus een objectief hulpmiddel voor het formele contractmanagement in handen.

Profiel Wim Schuurmans

Tientallen jaren heb ik gewerkt als projectmanager op het snijvlak van Business en ICT. Door toeval ben ik nu sinds een jaar of 6 ingezet op project- en contract management van Grond-, Weg- en Waterbouw (GWW) projecten. Hierbij heb ik me positief verbaasd over de professionaliteit van de projectenorganisatie. Een ingebakken professionaliteit. Misschien niet voor iedereen verrassend, maar voor mij toch reden een aantal van die waarnemingen te delen.

Dit artikel maakt deel uit van een serie van in totaal 12 artikelen:

  1. Integrale Project Management Teams
  2. Systeemgerichte Contract Beheersing
  3. Risico Management als leidraad
  4. Deterministische en Probabilistische planning
  5. Project Start-ups en Project Follow-ups
  6. Prestatie Verklaringen
  7. Verificatie en Validatie
  8. Systems Engineering
  9. De duivelsdriehoek, imago en veiligheid
  10. Het belang van software(testen) in tunnels en bruggen
  11. De organisatiematrix
  12. Minder mensen / meer werk

Blogdetails

01-06-2017
Artikelen
  • Wim Schuurmans

    Senior Project- en Programmamanager

    Een verfrissende aanpak en een optimaal resultaat. Kunnen, willen en durven zit in zijn genen. Haalt het beste in mensen naar boven en blijft continu alert op risico's, kansen en mogelijke verbeteringen. Zijn ervaring biedt toegevoegde waarde voor elke organisatie.

    Meer over Wim Schuurmans

  • Wim Schuurmans

Wil je meer weten?

We vertellen je graag meer over onze aanpak van het succesvol managen van projecten en programma’s.

Bel ons op 088 266 28 70 Stuur ons een bericht